14 Nisan 2018 Cumartesi

Brisingamen - Freyja'nın Kolyesi





Bir gün Freyja, haber alamadığı sevgilisi Odr'u aramaya çıkar. Freyja'nın salonundan ayrıldığını fark eden Loki tanrıçanın peşine takılır ve onu gizlice takip etmeye başlar.

Uzun bir yol yürüyen tanrıça bir mağaranın girişinde soluklanır ve içeride cücelerin çalıştığını fark eder. Biraz daha oyalandığında içeride altından parlak bir kolye görür ve hayatında gördüğü en güzel şey olduğunu düşünür. Cücelerin yanına gidip onu satın almak istediğini, altın ve gümüş ile ödeme yapabileceğini söyler. İsimleri Alfrigg, Dvalinn, Berligg ve Grerr olan cüceler bu ödemeyi kabul etmez ve kolyenin satılık olmadığını söylerler.

Fakat tanrıça ısrar eder, kolyeyi çok istemektedir. Cüceler yeterince altını ve gümüşleri olduğunu söyleyerek bir kez daha reddederler. Bunun üzerine tanrıça cücelerin bir fiyat belirlemesini ister ve cüceler kolye için biçilen fiyatın, her birinin tanrıça ile geçireceği bir gece olduğunu söylerler.

Tanrıça tüm özgüveniyle anlaşmayı kabul eder ve cücelerle birer gece geçirir. Ardından da, Loki'nin onu takip ettiğinden habersiz bir şekilde evine döner.

Loki gördüklerini anlatmak için doğruca Odin'e gider ve duydukları karşısında sinirlenen Odin tanrıdan kolyeyi getirmesini ister.

Sinsi tanrının kolyeyi çalabilmesi için tanrıçanın salonuna girmesi gerekir ve Sessrumnir çok iyi korunmaktadır.

Loki kendini bir sineğe dönüştürerek en kuytu yerlerde bir delik aramaya koyulur. En sonunda içeri girmeyi başarır. Bu sefer pire kılığına girerek tanrıçanın boynunu ısırır ve kolyeyi açan klipse ulaşmak için Freyja'nın yan dönmesini sağlar. Ardından kolyeyi çalar ve oradan uzaklaşır.

Sabaha kolyenin yerinde olmadığını fark eden Freyja, Loki'nin bunda bir parmağı olduğunu düşünür ve onu bulamayınca Odin'e gider.

Odin kolyeye sahip olmak için yaptıkları karşısında tanrıçaya sinirlenir, tek bir şartla kolyesini geri alabileceğini söyler. "Midgard'da yaşayan ve yirmi krallığın bağlı olduğu iki kralı birbirine düşürüp savaş başlatmalı, savaşta ölen askerlere yeniden hayat verip onları aynı savaşta tekrar savaşmalarını sağlamalıdır."

Kolyeye olan isteğinin daha ağır bastığını fark eden Tanrıça, bu korkunç isteği kabul eder ve dünyada sonsuz savaşın başlamasına neden olur.

Dvalinn, sonraki günlerde güneşe esir düşerek taşa dönüşür, ve diğer üç cüceden bir daha haber alınamaz.

******************

Mitin en eski kaynaklarından biri olan skaldik şiir Husdrapa'da geçen tek kıtada anlatılan şunlardır; Freyja kolyesini Loki'ye çaldırdıktan sonra beyaz tanrı Heimdall'ın yardımını ister, uzun uğraşlar sonucu Heimdall, Loki'nin kendini bir fok balığına dönüştürdüğünü keşfeder ve kendi de fok balığı kılığına girerek onunla dövüşür. Kavgayı kazanıp kolyeyi tanrıçaya geri getirir. Fakat mit çok eskidir ve elde edilen tüm detaylar bunlardır. Snorri Sturluson bu miti ele alıp Skadsparmal 'a (Nesir Edda) eklemeler yaparak bazı bilgileri aktarmıştır.

Mitin farklı bir versiyonu da MS 1400'lü yıllarda yazılan ve tanrıları insan olarak anlatan Flateyjarbok ve onun esinlendiği Sorla Þáttur adlı hikayede geçmektedir. Bu eserlerde Odin Asya topraklarında başkenti Asgard olan Aesir halkının kralıdır ve Freyja da onun en sevdiği cariyesidir. Ve olaylar Freyja'nın altın bir kolye istemesiyle gelişir.

Bunun dışında Brisingamen sözcüğü hala gizemli bir isimdir, Brisinglerin Kolyesi olarak çevrilen sözcükte Brisingler bir halk mıydı, yoksa eski nors dilinde ateş anlamına gelen Brisingr'dan mı geliyor bilinmemektedir.


Son derece belirsiz olan bu mitte geçen Freyja'nın kolyesi, bir hicviye olan ve Thor ile Thyrm arasında geçen bir olayı anlatan mitte de yer almaktadır.



** Norse Myths / Kevin Crossley- Holland
**Skáldskaparmál- Prose Edda / Snorri Sturluson
**Húsdrápa / Úlfr Uggason
**Sorla Þáttur 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder